Elektrikleri Araçlarda Şarj Sistemi Nasıl Çalışır ? 2023

Elektrikleri Araçlarda Şarj Sistemi Nasıl Çalışır ?

Ülkemizde ve dünyamızda çeşitli avantajlarından dolayı elektrikli araç kullanımında gözle görülür bir artış söz konusu. Elektrikli araçların tabii ki en büyük avantajı yakıt olarak elektrik enerjisi kullanmasıdır. Elektrikli araçlarda kullanılan elektrik enerjisi; güneş ve rüzgar gibi yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilebiliyor. Burada asıl merak edilen konu ise elektriğin nasıl elde edildiği değil, elektrikli araçlara nasıl aktarıldığıdır. 

Elektrikli araçların şarj sistemi, aracın bataryalarını şarj etmek için kullanılan bir dizi bileşen ve teknolojiden oluşur. Şarj sistemi, genellikle üç ana bileşenden oluşur: şarj istasyonu, aracın şarj bağlantı noktası ve aracın bataryaları.

İşleyiş aşağıdaki gibidir:

Şarj İstasyonu Şarj istasyonları, elektrikli araçların bataryalarını şarj etmek için kullanılan cihazlardır. Şarj istasyonları, genellikle AC (alternatif akım) veya DC (doğru akım) elektrik enerjisi sağlarlar. AC şarj istasyonları, elektrik enerjisini doğrudan aracın bataryalarına sağlamazlar. Bunun yerine, AC şarj istasyonları, aracın şarj bağlantı noktasına AC elektrik enerjisi sağlarlar ve aracın kendi dahili şarj cihazı, AC elektrik enerjisini DC elektrik enerjisine dönüştürür ve bataryaları şarj eder. DC şarj istasyonları ise, doğrudan DC elektrik enerjisi sağlarlar ve aracın bataryalarını doğrudan şarj ederler. Bu sayede, araçların daha hızlı bir şekilde şarj edilmesini sağlarlar.

Şarj Bağlantı Noktası Şarj bağlantı noktası, aracın dışında bulunan bir bağlantı noktasıdır ve şarj istasyonu ile araç arasında elektrik akışını sağlar. Şarj bağlantı noktası, araçların farklı şarj istasyonlarına bağlanabilmesini sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Şarj bağlantı noktası, AC şarj istasyonları için genellikle bir Type 1 veya Type 2 bağlantı noktasıdır. DC şarj istasyonları için ise CCS veya CHAdeMO bağlantı noktaları kullanılır.

Bataryalar Aracın bataryaları, şarj edildiğinde aracın çalışması için gereken enerjiyi depolarlar. Bataryalar, şarj istasyonundan gelen AC veya DC elektrik enerjisini alır ve depolanan enerjiyi kullanarak aracın hareket etmesi için gereken gücü sağlarlar. Aracın bataryaları, aracın şarj bağlantı noktasına bağlı olan şarj cihazı tarafından şarj edilir.

Elektrikli araçların şarj sistemi, araçların bataryalarını güvenli, hızlı ve verimli bir şekilde şarj etmelerini sağlar.

Bu yazımızda sizler için elektrikli araçlarda şarj dolumu nasıl gerçekleşir sorusuna cevap vereceğiz. Ayrıca elektrikli araçlarda yakıt tasarrufu ve Türkiye’de elektrikli araçlara olan ilgiden bahsedeceğiz. 

Elektrikli Araçlarda Yakıt Tasarrufu 

Elektrikli araçlar yakıt tüketimi yapmazlar, çünkü yakıt olarak fosil yakıtları kullanmak yerine, elektrik enerjisi kullanırlar. Elektrikli araçlar, pillerde depolanan elektrik enerjisini kullanarak hareket ederler ve bu enerji kaynağı şarj edildikçe yenilenebilir olabilir. Elektrikli araçların menzili ve enerji verimliliği, batarya teknolojisinin gelişmesi ve şarj altyapısının yaygınlaşması gibi faktörlere bağlıdır. 

Elektrikli araçların yakıt tüketimi, aslında yakıt olarak fosil yakıtlar yerine elektrik enerjisi kullanmaları nedeniyle “sıfır” olur. Ancak, elektrikli araçların menzili ve enerji verimliliği, batarya kapasitesi, sürüş koşulları ve sürücü davranışları gibi faktörlere bağlıdır. Elektrikli araçların menzili, batarya kapasitesine ve sürüş koşullarına bağlıdır. Daha büyük bataryalı araçlar genellikle daha uzun menzile sahiptir, ancak aynı zamanda daha yavaş şarj edilirler. Sürüş koşulları da önemlidir, çünkü yokuş yukarı sürüş veya yüksek hızlarda sürüş, batarya ömrünü azaltabilir ve menzili kısaltabilir. 

Enerji verimliliği, aracın enerjisini nasıl kullandığına bağlıdır. Elektrikli araçların enerji verimliliği, bataryaların ve motorların verimliliği, aerodinamik tasarım, lastiklerin sürtünme katsayısı ve sürücü davranışları gibi faktörlere bağlıdır. 

Sonuç olarak, elektrikli araçların yakıt tüketimi sıfırdır, ancak menzil ve enerji verimliliği, araç özellikleri ve sürüş koşullarına bağlıdır. Elektrikli araçların menzil ve enerji verimliliği, batarya teknolojisinin gelişmesi ve şarj altyapısının yaygınlaşması gibi faktörlere bağlı olarak artmaktadır. 

Standart arabalarda (içten yanmalı motora sahip) kullanılan benzinin 1 litresi yaklaşık olarak 10kWh enerjiye eşittir. Günümüzde bir elektrikli araç ise 100 kilometrelik yolda yaklaşık olarak 18 kWh elektrik enerjisi tüketir. Yani standart bir araç ile elektrikli aracın yakıt masraflarını karşılaştırdığımızda ciddi oranda bir fiyat farkı karşımıza çıkmaktadır. Bu fark ise yaklaşık olarak 6 kattır. Tabii ki bu oran ülkelerdeki elektrik ve benzin fiyatlarının kıyaslamasına göre değişiklik gösterebiliyor.

Elektrikli araçların bataryaları 8-15 yıl arasında garanti süresine sahiptir. Belli bir mesafe alındıktan sonra bataryaların verimi düşmeye başlar. Bu düşüşü standart araçlardaki motor yıpranmasına benzetebiliriz.

Elektrikli Araçlarda Şarj Dolumu Nasıl Gerçekleşir?

Elektrikli aracınızı hızlı şarj istasyonlarında şarj dolumunu gerçekleştirirseniz bu süre 30-45 dakika aralığına düşmektedir. Normal hızdaki şarj istasyonlarında ise bu süre 2-4 saat arasına çıkmaktadır. Bunun nedeni ise şarj istasyonlarında evlerdeki akım değerine göre çok daha yüksek akım kullanılmasıdır. 

Elektrikli araçların şarj dolumu, aracın bataryasına depolanan enerjinin yenilenmesini sağlamak için kullanılan bir işlemdir. Şarj dolumu, farklı hızlarda ve farklı şarj seviyelerinde gerçekleştirilebilir. 

Evde Şarj: 

Elektrikli araç sahipleri evlerinde araçlarını şarj edebilirler. Evde şarj için, bir ev şarj istasyonuna veya şarj kablosuna ihtiyaç vardır. Ev şarj istasyonları, evin elektrik şebekesine bağlanır ve aracın bataryasını daha hızlı şarj etmek için yüksek voltaj sağlar. Birçok elektrikli araç, standart bir ev prizinden de şarj edilebilir, ancak bu daha yavaş bir şarj süresi gerektirir.

Evde şarj etmek, elektrikli araç sahipleri için daha uygun ve ekonomik bir seçenek olabilir. Bununla birlikte, ev şarj istasyonlarının kurulumu için profesyonel bir elektrikçiye ihtiyaç duyulabilir ve şarj süresi aracın pil kapasitesine ve şarj gücüne bağlı olarak değişebilir. Ayrıca, ev şarj istasyonları için özel bir elektrik aboneliği veya lisans gereksinimleri de olabilir.

Elektrikli araçların bataryaları, standart bir ev prizi kullanılarak şarj edilebilir. Ancak, bu yöntem genellikle çok yavaş ve sınırlıdır. Ev tipi şarj cihazları, araç bataryasının kapasitesine bağlı olarak şarj işlemini tamamlamak için birkaç saat veya hatta birkaç gün sürebilir. 

Hızlı Şarj: 

Hızlı şarj, yüksek voltaj ve amperaj kullanarak araç bataryasını kısa sürede şarj eden bir yöntemdir. Hızlı şarj istasyonları, aracın bataryasının yaklaşık yüzde 80’ine kadar şarj etmek için 30 dakikadan az bir sürede kullanılabilir. Ancak, hızlı şarjın batarya ömrünü kısaltabileceği düşünülmektedir. 

Hızlı şarj, elektrikli araçların bataryalarını daha kısa sürede şarj etmek için kullanılan bir şarj yöntemidir. Hızlı şarj istasyonları, özel bir DC (doğru akım) şarj bağlantısı aracılığıyla aracın bataryasına yüksek voltaj sağlarlar. Bu sayede, aracın bataryasının büyük bir bölümü kısa sürede şarj edilebilir.

Hızlı şarj istasyonları genellikle otoyollarda, otobanlarda ve büyük şehirlerde bulunur ve bu sayede uzun yolculuklarda veya acil durumlarda kullanılabilirler. Hızlı şarj, standart ev şarj istasyonlarından çok daha hızlıdır ve birçok elektrikli araçta bataryanın yaklaşık %80’ini 30-40 dakika içinde şarj etmek mümkündür.

Ancak, hızlı şarj, bataryanın ömrünü etkileyebilir ve sürekli olarak kullanıldığında bataryanın kapasitesinin azalmasına neden olabilir. Bu nedenle, elektrikli araç sahipleri, hızlı şarjı sık sık kullanmak yerine, günlük kullanım için evde şarj etmeyi tercih etmelidirler.

Yavaş Şarj: 

Yavaş şarj, elektrikli araçların bataryalarını daha uzun sürede ancak daha düşük güçle şarj etmek için kullanılan bir şarj yöntemidir. Yavaş şarj, genellikle ev şarj istasyonlarından veya standart bir ev prizinden yapılabilmektedir. Bu yöntemde araç bataryasının tamamen şarj olması, batarya boyutuna ve şarj gücüne bağlı olarak 6 ila 12 saat arasında değişebilir.

Yavaş şarj, standart bir ev tipi priz veya düşük güçlü bir şarj istasyonu kullanılarak gerçekleştirilen bir şarj yöntemidir. Yavaş şarj, aracın bataryasının kapasitesine bağlı olarak birkaç saat veya birkaç gün sürebilir. Yavaş şarjın, batarya ömrünü korumak için tercih edilen bir yöntem olduğu düşünülmektedir. 

Yavaş şarj, elektrikli araç sahipleri için uygun bir seçenektir, özellikle de araçların bataryalarının günlük kullanım ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli olduğu durumlarda. Yavaş şarj, bataryanın ömrünü uzatabilir ve daha az stresli bir şarj yöntemi olduğu için batarya sağlığı için daha iyidir.

Ancak, yavaş şarj yöntemi, acil durumlarda veya uzun yolculuklar için yeterli olmayabilir. Bu nedenle, bazı durumlarda hızlı şarj istasyonlarının kullanılması gerekebilir.

Ara şarj: 

Ara şarj, elektrikli araçların uzun yolculuklar sırasında bataryalarını şarj etmek için duraklamaları ve hızlı şarj istasyonlarını kullanarak kısa süreli bir şarj işlemi yapmalarıdır. Ara şarj, uzun mesafeli seyahatler için gerekli olabilir ve hızlı şarj istasyonlarının sayısının artmasıyla birlikte, elektrikli araç sahipleri artık daha uzun mesafelerde seyahat edebilmektedirler.

Ara şarj işlemi, hızlı şarj istasyonlarında yapılabilmektedir ve bataryanın %80’ine kadar kısa sürede şarj edilebilir. Bu sayede, uzun mesafelerde seyahat eden elektrikli araç sahipleri, şarj ihtiyaçlarını hızlı bir şekilde karşılayabilirler.

Ara şarj, elektrikli araç sahipleri için uygun bir seçenek olabilir, ancak ara şarj süreleri araç tipine ve batarya boyutuna bağlı olarak değişebilir. Ayrıca, hızlı şarj istasyonlarının mevcut olmadığı veya çok yoğun olduğu durumlarda ara şarj yapmak mümkün olmayabilir. Bu nedenle, elektrikli araç sahipleri uzun yolculuklara çıkmadan önce rotalarını ve hızlı şarj istasyonlarının yerlerini planlamalıdırlar.

Ara şarj, bir aracın bataryasının tamamen boşalmadan önce bir kısmının şarj edilmesi anlamına gelir. Ara şarj, bataryanın ömrünü uzatmak için faydalı olabilir ve hızlı şarjın etkilerini azaltabilir. Elektrikli araçların şarj dolumu, sürücü davranışlarına, batarya teknolojisine ve şarj altyapısına bağlı olarak farklılık gösterebilir. Elektrikli araçların menzili ve enerji verimliliği, batarya teknolojisinin gelişmesi ve şarj altyapısının yaygınlaşması gibi faktörlere bağlıdır.

Restoran ve kafeler için kolay şarj kurulumu hakkında yazdığımız blog içeriğimiz dikkatinizi çekebilir.

Türkiye’de Elektrikli Araçlara İlgi

Son yıllarda Türkiye’de elektrikli araçlara ilgi giderek artmaktadır. Özellikle hükümetin 2023 yılında toplam araç satışlarının %10’unun elektrikli araçlardan oluşmasını hedeflemesi ve çeşitli teşvikler sunması, bu alandaki ilgiyi artırmaktadır. Ayrıca, elektrikli araçlarının çevre dostu ve düşük işletme maliyetlerine sahip olması, tüketicilerin bu araçlara ilgisini artırmaktadır. 

Ancak, Türkiye’de henüz yeterli bir şarj altyapısı olmadığından, tüketicilerin elektrikli araç sahibi olma kararını etkileyen önemli bir faktör haline gelmektedir. Bu nedenle, Türkiye’de elektrikli araçların kullanımının yaygınlaşması için şarj altyapısının geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması gerekmektedir. Ayrıca, elektrikli araçların fiyatlarının yüksek olması, tüketicilerin bu araçlara erişimini sınırlamaktadır. Elektrikli araçların fiyatlarının düşmesi ve daha uygun fiyatlı modellerin piyasaya sürülmesi, bu alandaki ilgiyi artırabilir. 

Dünyada elektrikli araçların kullanım oranı geçtiğimiz yıllarda yüksek oranlarda artış gösterirken maalesef bu oranlar ülkemiz için oldukça düşük seviyelerde. Fakat yine de Türkiye Otomobil Girişim Grubu’nun (TOGG) yerli üretim elektrikli aracın çıkış tarihini vermesiyle birlikte elektrikli araçlara olan ilgi artış göstermiştir. Elektrikli araçlara olan ilginin artması için çeşitli teşvikler uygulanmakta ve yavaş yavaş bu teşviklere geri dönüş sağlanıyor. Tahminlere göre 10 yıl içinde ülkemizdeki her yeni 2 araçtan satışından birinin elektrikli araç olacağı öngörülüyor.

Resmî verilere göre Türkiye’de trafikte bulunan elektrikli ya da hibrit araçların 2021 şubat sonu sayısı 44.291 adet. Bu sayı ise 2020 yılının aynı ayına göre %150 daha fazladır. Ülkemizdeki elektrikli araçlara olan ilginin artması için resmi ve özel kurumlar çeşitli teşvikler uygulamaya devam ediyor.

Bu yazımızda sizler için elektrikli araçlarda şarj dolumu nasıl gerçekleşir sorusuna cevap verdik. Ayrıca elektrikli araçlarda yakıt tasarrufu ve Türkiye’de elektrikli araçlara olan ilgiden bahsettik.