Elektrikli Araç Türleri 2023

Elektrikli Araç Türleri Nedir ?

Elektrikli araçların ilk ortaya çıktıkları 19. yüzyıl sonunda elektrikli araçlar oldukça popüler olarak bu popülerliği 2000’li yıllarda da devam etmiştir. Elektrikli araçlar doğa dostu özellikler sergileyerek çevreye olumlu katkılar sağlar. 

Böylelikle hem petroldeki inişli çıkışlı fiyatlara hem de içten yanmalı motorlu araçların yarattığı olumsuz etkilere karşı bir çözüm yolu olarak yerini almaktadır. Giderek popülaritesi artan elektrikli araçlar hızlı bir gelişim içindedir ve gelecekte doğa dostu profilleri ile ulaşımda yerini alacak gibi görünüyor.

Elektrikli araçlar tek bir türden oluşmamaktadır ve birden fazla türü ile yaşamımızda yerini almaktadır. Çoğumuz bu türlerden bihaber olsak da elektrikli araçların bu özelliği kullanıcılara çeşitlilik yönünden avantaj sağlamaktadır. Elektrikli araç türlerine baktığımızda BEV, HEV, MHEV, PHEV ve FCEV gibi beş farklı çeşidi bulunur. 

Gelin bu türleri tek tek ele alalım.

Tamamen Elektrikli Araçlar (BEV)

Tamamen elektrikli araçlar, bataryalı elektrikli araçlar olarak da bilinir. Tamamen elektrikli elektrikli sadece elektrik enerjisiyle çalışmaktadır ve sıfır emisyon özelliğine sahiptir. Bu araç türlerinde yakıt deposu bulunmaz ve araç ana parçalarından olan bataryalar, şarj edilebilir. 

Elektrik bu bataryalarda depolanır ve elektrik motorunun gücüyle hareket etmesine yardımcı olur. Tamamen elektrikli araçlar, hızlı şarj istasyonları vasıtasıyla şarj edilebildiği gibi en tipi prizlerle de kolaylıkla şarj edilebilir.

Tamamen elektrikli araçlar, yalnızca elektrik enerjisi ile çalıştıkları için hibrit elektrikli araçlara nazaran çok daha yüksek kapasiteli bataryalara sahiplerdir. Batarya teknolojisi, BEV’lerdeki diğer elektrikli araç türlerinden daha yüksek maliyetli olmasına sebep olabilmektedir.

Tamamen elektrikli araçlarda içten yanmalı motorlu araçlara nazaran çok daha az parça bulunmaktadır. Bundan dolayı tamamen elektrikli araçlar daha az bakım ihtiyacı oluşturur ve daha az bakım maliyeti ortaya çıkar. Bu da BEV kullanıcılarına ekonomik yönden avantaj sağlar.

Hibrit Elektrikli Araçlar (HEV)

Hem içten yanmalı motor hem de elektrik motoru bulunduran hibrit elektrikli araçlarda motorlar dönüşümlü olarak aynı anda çalışabilir. Araçların ilk çalıştırılması ile birlikte kalkış ve hızlanma sırasında oluşan yakıt kullanımının en üst seviyelere çıkar.

Hibrit elektrikli araçlarda çalışma mekanizması elektrik motorunu devreye sokar ve geleneksel araçlardaki yakıt tüketim çokluğunu en aza indirmeye yönelik çalışır. Hibrit elektrikli araçlarda hangi motorun ne zaman harekete geçeceği otomatik olarak mekanizma tarafından belirlenerek verimlilik maksimuma çıkarılır.

Hibrit Elektrikli Araçlar (HEV), içten yanmalı motorlar ile elektrik motorlarının birleştirilmesiyle çalışan araçlardır. Bu araçlar, hem içten yanmalı motorların hem de elektrik motorlarının avantajlarını bir arada sunarak, daha verimli, daha çevre dostu ve daha az yakıt tüketen bir sürüş deneyimi sağlar.

HEV’ler genellikle benzinli veya dizel motorlarla çalışan araçlarla karşılaştırıldığında daha düşük yakıt tüketimi gösterirler. Bu, araçların daha az karbon emisyonu yaymasını ve daha çevre dostu olmasını sağlar. Ayrıca, HEV’ler, frenleme sırasında enerjiyi geri kazanarak şarj eden regeneratif frenleme özelliğine sahiptir. Bu da daha az yakıt tüketimi ve daha az fren aşınması anlamına gelir.

HEV’ler ayrıca, sadece elektrik motoru ile çalışan araçlara kıyasla daha uzun menzil sunarlar. Bu, araçların daha esnek bir şekilde kullanılmasını sağlar. Ayrıca, elektrik motorunun güçlü torku sayesinde, HEV’ler hızlı ve pürüzsüz bir şekilde hızlanır.

HEV’ler, çoğu zaman “tam hibrit” veya “yarım hibrit” olarak adlandırılır. Tam hibritler, benzinli veya dizel motorlarla birlikte bir elektrik motoru kullanırken, yarım hibritlerde ise içten yanmalı motorlar daha fazla kullanılırken, elektrik motoru genellikle yardımcı bir güç kaynağı olarak kullanılır.

HEV’lerin bir diğer avantajı, batarya teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte daha uzun ömürlü ve daha az bakım gerektiren bir sürüş deneyimi sunmalarıdır. Ayrıca, gelişmiş teknolojiler sayesinde, HEV’ler artık daha sessiz ve daha konforlu bir sürüş sunuyor.

Sonuç olarak, Hibrit Elektrikli Araçlar (HEV), içten yanmalı motorlar ve elektrik motorlarının birleştirilmesiyle çalışan araçlar olarak, daha verimli, çevre dostu ve daha az yakıt tüketen bir sürüş deneyimi sunarlar. Bu araçlar, günümüzde giderek daha popüler hale gelmektedir ve gelecekte otomotiv endüstrisinde daha da yaygın hale gelmeleri beklenmektedir.

Hafif Hibrit Elektrikli Araçlar (MHEV)

Hafif hibrit elektrikli araçlar 48 volta sahip bir sistemden oluşmaktadır ve içten yanmalı motora yardımcı olmak amacıyla marş ve güç bankası işlevine sahiptir. Diğer hibrit elektrikli araçlara nazaran hafif elektrikli hibrit araçlardaki elektrikli motoru, sadece içten yanmalı motora yardımcı olmaktadır. Hafif hibrit elektrikli araçlar araca tek başına bir güç veremez.

Hafif Hibrit Elektrikli Araçlar (MHEV), içten yanmalı motorlar ile hafif bir elektrik motorunun birleştirilmesiyle çalışan araçlardır. Bu araçlar, tam hibrit elektrikli araçlara benzer şekilde içten yanmalı motorların ve elektrik motorlarının avantajlarını bir arada sunarlar, ancak daha düşük maliyetle ve daha az karmaşık bir teknolojiyle çalışırlar.

MHEV’ler, içten yanmalı motorlar gibi çalışırken, frenleme sırasında enerjiyi geri kazanarak şarj eden regeneratif frenleme özelliğine sahiptirler. Bu da, aracın daha az yakıt tüketmesine ve daha çevre dostu olmasına yardımcı olur. Ayrıca, hafif bir elektrik motoru, aracın hızlanmasına yardımcı olur ve daha yüksek tork üretir.

MHEV’ler genellikle, tam hibrit elektrikli araçlara göre daha düşük bir elektrik motoru kapasitesine sahiptirler ve daha az pil kullanırlar. Bu nedenle, MHEV’ler daha az maliyetlidir ve tam hibrit araçlardan daha az karmaşık bir teknolojiye sahiptirler. Ayrıca, MHEV’ler, benzinli veya dizel motorlarla çalışan araçlara göre daha az yakıt tüketirler, ancak tam hibrit araçlar kadar düşük yakıt tüketimi sunmazlar.

MHEV’lerin bir diğer avantajı, batarya teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte daha uzun ömürlü ve daha az bakım gerektiren bir sürüş deneyimi sunmalarıdır. Ayrıca, gelişmiş teknolojiler sayesinde, MHEV’ler artık daha sessiz ve daha konforlu bir sürüş sunuyor.

Sonuç olarak, Hafif Hibrit Elektrikli Araçlar (MHEV), içten yanmalı motorlar ve hafif bir elektrik motorunun birleştirilmesiyle çalışan araçlar olarak, daha verimli, çevre dostu ve daha az yakıt tüketen bir sürüş deneyimi sunarlar. Bu araçlar, tam hibrit elektrikli araçlara göre daha düşük maliyetli ve daha az karmaşık bir teknolojiye sahiptirler. Gelecekte, MHEV’lerin otomotiv endüstrisinde daha da yaygın hale gelmeleri beklenmektedir.

Plug-in Hibrit Elektrikli Araçlar (PHEV)

Plug-in Hibrit Elektrikli Araçlar (PHEV), hem içten yanmalı motorlar hem de elektrik motorları kullanarak çalışan araçlardır. Ancak, tam hibrit elektrikli araçlardan farklı olarak, PHEV’lerde batarya, dışarıdan şarj edilebilir ve daha büyük kapasiteli bir bataryaya sahiptir.

Diğer hibrit elektrikli araçlarla benzer özelliklere sahip olsa da diğer araçlara nazaran büyük bir pil takımına ve daha güçlü bir elektrik motoruna sahiptir. Bu özelliği sayesinde ön plana çıkan Plug-in hibrit elektrikli araçlar sürücülere pek çok avantajlar sağlamaktadır.

Plug-in hibrit elektrikli araçları hafif hibrit elektrikli araçlardan ayıran nokta, yakıt pompası girişine ek olarak bir şarj giriş alanı bulundurmasıdır. Bu özelliğinden ötürü Plug-in hibrit elektrikli araçları yakıtla doldurma imkanının yanı sıra elektrikle doldurma imkanı da vardır.

Bu araçlarda batarya, ev tipi bir elektrik prizi vasıtasıyla ya da elektrikli şarj istasyonları aracılığıyla şarj edilmesi mümkündür. Plug-in hibrit elektrikli araçların şarjının bitmesi durumunda araç fosil yakıt kullanımına geçer ve diğer araçlar gibi seyrine devam eder.

Plug-in hibrit elektrikli araçlar kullanıcılara farklı yakıt çeşitleri sunmaktadır. Ayrıca bir diğer avantajı ise bu araçlar bataryayı otomatik bir şekilde şarj ederek duruma göre motorlar arasında geçişi sağlayabiliyor.

PHEV’ler, elektrik motoru ve içten yanmalı motoru bir arada kullanarak, daha yüksek performans, daha uzun menzil ve daha düşük emisyonlar sağlar. PHEV’lerin bataryaları, aracın tamamen elektrikle çalışabilmesi için yeterli enerji sağlayacak kadar büyüktür. Bu nedenle, PHEV’ler, kısa mesafelerde sadece elektrikle çalışabilirler ve daha uzun mesafelerde içten yanmalı motoru kullanarak menzil artırabilirler.

PHEV’ler, içten yanmalı motorlarına benzer şekilde yakıt depolayabilen ve sınırlı bir menzil sunabilen tam hibrit araçlara kıyasla, daha uzun bir menzil sunarlar. Ayrıca, tamamen elektrikli araçlara kıyasla, daha fazla menzil ve daha hızlı şarj olabilme özelliği vardır. PHEV’ler ayrıca, tamamen elektrikli araçlar gibi çevre dostudur ve daha az emisyon üretirler.

PHEV’ler, sürüş sırasında frenleme enerjisini geri kazanmak için regeneratif frenleme özelliğine sahiptirler. Bu da, aracın daha az yakıt tüketmesine yardımcı olur ve daha çevre dostu bir sürüş deneyimi sağlar. Ayrıca, PHEV’ler, aracın bataryasını dışarıdan şarj edebilme özelliğine sahip olduklarından, daha az yakıt tüketerek daha uzun bir menzil sunarlar.

Sonuç olarak, Plug-in Hibrit Elektrikli Araçlar (PHEV), içten yanmalı motorlar ve elektrik motorlarının birleştirilmesiyle çalışan araçlar olarak, daha yüksek performans, daha uzun menzil ve daha az emisyon sağlarlar. PHEV’ler, tamamen elektrikli araçlar kadar çevre dostu olmakla birlikte, daha uzun menzil ve daha hızlı şarj olabilme özellikleriyle daha pratik bir sürüş deneyimi sunarlar. PHEV’lerin bir diğer avantajı, tamamen elektrikli araçlara göre daha uzun bir menzil sunarken, içten yanmalı motorların avantajlarını da sunabilmesidir.

Yakıt Hücreli Elektrikli Araçlar (FCEV)

Yakıt hücreli elektrikli araçlar sadece elektrik enerjisiyle çalışır ve bu özellikleri bakımından tamamen elektrikli araçlara benzer. Bu araçlarda elektrik enerjisinin dönüşümü yakıt hücresi tarafından gerçekleşir ve araç elektrik enerjisini kendi üretmiş olur. Bu sayede egzoz salınımı yapmaz ve çevre dostu bir profil çizer. Geleneksel araçlara nazaran daha kullanışlı ve verimli olan bu araçlar sürücüler için güzel bir araç konumundadır.

Yakıt Hücreli Elektrikli Araçlar (FCEV), hidrojen yakıt hücreleri kullanarak elektrik üreten ve bu elektrikle aracı hareket ettiren araçlardır. Hidrojen yakıt hücreleri, hidrojen ve oksijeni birleştirerek elektrik üretirler ve aracın elektrik motorunu çalıştırır.

FCEV’ler, elektrik motoru tarafından sağlanan sessiz ve sıfır emisyonlu sürüş deneyimi sağlamakla birlikte, aynı zamanda içten yanmalı motorlu araçlara benzer menzil sunarlar. Hidrojen yakıt hücrelerinin en büyük avantajlarından biri, yalnızca su buharı üretmeleridir. Bu nedenle, FCEV’ler, tamamen sıfır emisyonlu araçlardır.

FCEV’ler, birçok açıdan benzinli ve dizel araçlara benzer şekilde kullanılabilirler. Yakıt ikmali, benzin istasyonlarında yapılan yakıt ikmali ile aynı şekilde yapılabilir. Ancak, hidrojen yakıt hücrelerinin daha yaygın hale gelmesi ve daha fazla hidrojen yakıt ikmali istasyonunun inşa edilmesi gerekmektedir.

FCEV’ler, tamamen elektrikli araçlar gibi şarj etme gerektirmezler, çünkü hidrojen yakıt hücreleri, sınırsız bir menzil sunmak için sürekli olarak hidrojen tedarik edebilirler. Bu nedenle, FCEV’ler, elektrik motoru tarafından sağlanan çevre dostu bir sürüş deneyimi sunarken, içten yanmalı motorlu araçların sunduğu menzil ve kullanım kolaylığını sunarlar.

Ancak, FCEV’lerin yaygınlaşması için birkaç engel bulunmaktadır. Bunlar arasında hidrojen yakıt ikmali istasyonlarının azlığı, hidrojen üretiminin enerji yoğun olması ve hidrojenin depolanması ve taşınması ile ilgili güvenlik sorunları sayılabilir. Bu nedenle, FCEV’lerin yaygınlaşması için altyapının geliştirilmesi ve daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.

Sonuç olarak, Yakıt Hücreli Elektrikli Araçlar (FCEV), hidrojen yakıt hücreleri kullanarak sıfır emisyonlu sürüş deneyimi ve içten yanmalı motorlu araçların sunduğu menzil ve kullanım kolaylığını sunan araçlardır.

Elektrikli Araç Türlerinin Özellikleri

• Sürücülere pek çok özellik ve avantaj sunan elektrikli araçlar çevreye duyarlıdır.
• Egzoz gazı salınımı yapmazlar.
• Elektrik enerjisiyle çalışmalarından dolayı kişilere yakıt açısından avantaj sağlar.
• Elektrikli araç bataryaları şarj edilebilme özelliğine sahiptir ve birçok farklı şekilde kolaylıkla şarj edilebilir.
• Geleneksel araçlara göre daha az bakım gerektirir. Bu sayede de kullanıcılara maliyet bakımından avantaj sağlar.
• Diğer araçlara nazaran daha az ses çıkardığı için gürültü kirliliğini önler.

Bu yazımızda elektrikli araç türlerinden detaylı bir şekilde bahsettik. Aklınızdaki sorulara cevap bulabileceğiniz bu blogumuz haricinde diğer bloglarımıza da göz atmayı unutmayın.