Dünden Bugüne Elektrikli Araçların Tarihi 2023

Elektrikli Araçların Tarihi

Günümüzde aktif bir şekilde bilinen ve kullanılan elektrikli araçların varlığı oldukça eskilere dayanıyor. Elektrikli araçların kullanımının ve üretiminin sadece günümüzde yaygın olduğuna dair bir olgu var fakat yalnızca günümüzde kullanılmayan bu araçların eski dönemlerde de üretimi ve kullanımı olduğunu görmekteyiz. 

Özellikle 1900’lü yıllar itibariyle yeni girişimlerde bulunularak birçok kez seri üretim yapılarak çoğaltılmaya çalışılmıştır. Her ne kadar bu girişimler olumsuz sonuçlansa da bu üretimler süregelen yıllarda devam etmiştir.

Elektrikli araçların ilk örneği Amerika’da Thomas Davenport tarafından 1835 yılında icat edilmiştir ve iki elektromıknatıs, bir pivot ve bir batarya kullanılarak oluşturulan bir lokomotif olarak bilinmektedir. 1832-1839 yılları arasındaki aynı dönemde İskoçya’da Robert Anderson’da çalışmalar yaparak elektrikli araç icat etmeyi başarmıştır. Fakat Robert Anderson’un icat ettiği otomobilde şarj etme özelliği yoktu ve bundan dolayı günlük hayattaki düzenli kullanıma uyum sağlayamayarak ömrünü yitirmiştir. 

Elektrikli araçlara yönelik 1830’lu yıllarda başlayan çalışmalar, 1900’lü yıllara geldiğinde en verimli yıllarını yaşıyordu. Bu yıllarda elektrikli araçların kullanımı artarak varlığı yaygınlaşmıştır. 1897 yılında ABD’de elektrikli ticari taksiler kullanılmaya başlanarak bu yaygınlaşma giderek çoğalmıştır. Aynı dönem içerisinde Boston, New York ve Chicago gibi büyük şehirlerdeki otomobillerin büyük çoğunluğu elektrikli araçlardan oluşuyordu.

1880 – 1900’lü Yıllar

Türkiye’de ilk elektrikli otomobil 1888 yılında İngiltere’de Messrs Immisch & Co şirketine II. Abdülhamid tarafından sipariş edilmiştir. Bu sipariş edilen otomobilin ön kısmında tek bir büyük teker yerine birbirine yakın iki küçük teker yer alıyordu ve şirket tarafından patenti alınan araç, 20 Amper 48 Volt 1 beygirlik motora sahipti. Bu elektrikli otomobilden oldukça memnun kalan II. Abdülhamid bu iki mühendisi ödüllendirerek uluslararası bir üne kavuşmuşlardır. Ayrıca bu araç o dönemin teknik dergilerinde de yer almıştır.

Henüz içten yanmalı motorların kullanılmaya başlanmadığı dönemde, elektrikli araçlar birçok hız ve mesafe skoruna ulaşmışlardır. Bu skorlardan en ilgi ve dikkat çekici olan ise Camille Jenatzy’nin sahip olduğu roket tipli aracı Jamais Contente ile 100 km/saat olan skorun 106 km/saat gibi bir hız ile kırılmasıdır.

1896 yılına dek süren ve devam eden şarj etme altyapısındaki eksiklik orununu aşmak için getirilen çözümlerden biri de Hartfor Electric Light Company tarafından elektrikli kamyonlar için değiştirilebilir batarya hizmeti ile ilk defa uygulamaya konulmuştur. 

Otomobilin sahibi General Electric Şirketi’nden otomobili bataryasız bir şekilde satın alıyordu ve elektriğe ise Hartfor Electric’ten değiştirilebilir bataryalar aracılığıyla sahip oluyordu. Tüm bu hizmetler için araç sahibi aylık bir bütçe ödeyerek hizmetini tamamlıyordu. Bu hizmet, 1910 ile 1924 yılları arasındaki 14 yılı kapsayarak milyonlarca kişiye ulaşmıştır. 1897 yılına gelindiğinde ise ABD’de taksi filosu şeklinde bir ticari uygulama olarak yapılmıştır ve bu yıllardaki ilk ticari uygulama diyebiliriz.

İçten yanmalı motorlu araçlara kıyasla daha yavaş olan elektrikli araçlar, 1900’lü yılların başlarında pek çok avantaja sahip olduğu için tercih edilmeye devam etmiştir ve hatta 1900’lü yıllar elektrikli araçların altın çağını yaşadığı dönemdir diyebiliriz. Petrolle çalışan araçlarda bulunan kötü koku ve gürültü faktörleri elektrikli araçlarda olmadığı için sürücüleri daha da kendisine çekmiştir. 

Diğer büyük bir avantaj ise elektrikli araçların diğer araçlara göre vites değiştirme sistemi yoktur ve bu durum sürücülere büyük kolaylıklar sağlamaktadır. Ayrıca elektrikli araçlar diğer araçlarda olduğu gibi motoru çalıştırmak için bir fiziksel kol gücüne ihtiyacı yoktu. Çünkü tamamen elektrik ile çalışıyordu ve özellikle kadınlar için kullanımı kolay araçlar olmuştur ve avantaj sağlamıştır.

1900’lü Yıllardan Günümüze Neler Değişti? 

1970 ve 1980’li yıllardaki sorunlardan olan enerji krizleri, elektrikli araçlara olan ilgi ve merakı daha da artırmıştır. 1990’ların başlarında otomobil üreticileri daha az emisyonlu elektrikli araçlar üretme çalışmalarına başladılar.

1900’lü yıllarda elektrikli araçlar, benzinli araçlara kıyasla oldukça popülerdi. Ancak, gelişen benzinli motor teknolojileri nedeniyle, 1920’lere kadar bu durum değişti ve benzinli araçlar, dünya genelinde yaygınlaşmaya başladı. Son yıllarda, çevresel endişeler ve teknolojik gelişmelerin bir sonucu olarak, elektrikli araçlar yeniden popüler hale geldi ve birçok otomobil üreticisi, elektrikli araçlarını geliştirmeye odaklandı.

2000 yıllarının sonlarına doğru küreselleşmenin neden olduğu ekonomik durgunluk sebebiyle aşırı yakıt tüketen lüks spor arabaları azaltarak küçük arabaları ve elektrikli araçları yaygınlaştırmaya yönelik çağrılarda bulunmuşlardır. Buradaki asıl amaç atmosfere verilen zararlı gazı azaltarak küreselleşme sorununun önüne geçmektir.

2004 yılında otomobil üreticisi olan Tesla Motors, Tesla Roadster üzerinde çalışmalara devam ederek geliştirmelere başlamıştır ve 2008 yılında piyasaya sürülen araç, 2012 yılına gelindiğinde 2.000’den fazla satmıştır.

Elektrikli araçlarda teknolojik gelişmeler, özellikle batarya teknolojisi ve motor verimliliği konusunda büyük ilerlemeler kaydedilmiştir. İlk elektrikli araçlar, sınırlı menzil ve düşük hızlarla sınırlıydı. Ancak bugün, birçok elektrikli araç, yüzlerce kilometre menzil sunabilir ve hızlı şarj teknolojisi sayesinde, bataryalar daha hızlı şarj edilebilir. Elektrikli araçların performansı da önemli ölçüde gelişti; elektrik motorları daha güçlü hale geldi ve daha yüksek hızlara ve daha iyi ivmeye olanak tanıdı.

Ayrıca, elektrikli araçların tasarımları ve özellikleri de geliştirildi. Örneğin, birçok yeni elektrikli araç, hava direncini azaltan aerodinamik tasarımlara sahiptir. Ayrıca, otomobil üreticileri, elektrikli araçların iç mekanını daha konforlu ve kullanıcı dostu hale getirmek için çalışmalar yaptı.

Elektrikli araçlar, teknolojik gelişmelerin yanı sıra, hükümetlerin çevreye duyarlı politikaları ve tüketici talepleri nedeniyle de popüler hale geldi. Birçok ülke, elektrikli araç kullanımını teşvik etmek için vergi indirimleri, sübvansiyonlar ve diğer teşvikler sunuyor. Bu teşvikler, elektrikli araçların fiyatını düşürürken, aynı zamanda elektrikli araç kullanımını teşvik ederek çevre dostu bir alternatif olarak görülmelerine yardımcı oluyor.

Sonuç olarak, elektrikli araçlar, teknolojik gelişmeler, tüketici talepleri ve çevresel endişeler nedeniyle önemli ölçüde gelişti ve bugün birçok ülkede yaygın olarak kullanılmaktadır. Elektrikli araçların geleceği de oldukça parlak görünüyor

Üretilen Elektrikli Araçlar

Dünya genelinde birçok otomobil üreticisi, elektrikli araçlar (EV) geliştirmekte ve üretmektedir.

Morrison	Amerika’da 1890 yılında ikinci el otomobil üretimi yapan ve ticari olarak ilk elektrikli araç satan bir markadır. At arabasına benzeyen görüntüsü ile 24 bataryaya sahip olan aracın şarj süresi 10 saattir.
Edison Ford	Elektriğin ve ampulü icat eden kişi olan Thomas Edison, 1914 yılında Henry Ford ile elektrikli araç üretimine girmiştir. İlk üretilen aracın direksiyonu dümen şeklindeydi ve ilerleyen yıllarda T tipi şasi üzerine geliştirilen ve üretilen araçlar dönemin modern araçları haline gelmiştir.
Baker Electric	Eski markalardan olan Baker Electric’in ilk modeli iki kişilikti ve ilk elektrikli araç serisi ile 800 adet araç satışının yanı sıra ilerleyen yıllarda 4 kişilik araçlar üretmiştir.
Lohner Porsche	Araçlarda bir motor ve kurşun bazlı bataryalar kullanan Lohner Porsche, 44 elektrik hücresine sahip bir araçtır. Araç saatte 60 km hıza ulaşabilmektedir.
Detroit Electric	1907’de o dönemin Tesla markası olan marka, yılda 1.000 elektrikli araç satışı yaparak başarıya imza atmıştır. Aracın kullanımı ve sürüşü oldukça rahattır. Bu kolaylığından ötürü çoğunlukla kadınların tercihi olmuştur.
Edison Ford	Elektriğin ve ampulü icat eden kişi olan Thomas Edison, 1914 yılında Henry Ford ile elektrikli araç üretimine girmiştir. İlk üretilen aracın direksiyonu dümen şeklindeydi ve ilerleyen yıllarda T tipi şasi üzerine geliştirilen ve üretilen araçlar dönemin modern araçları haline gelmiştir.
Vectress	1959 yılında pille çalışan bir araç olarak ortaya çıkan Vectress, nikel-gümüş bataryaya sahiptir ve saatte 80 kilometre hıza ulaşabilir.

Diğer önemli elektrikli araçlar şunlardır:

• Tesla Model S, Model X, Model 3, Model Y, Cybertruck ve Roadster: ABD merkezli Tesla, özellikle lüks elektrikli araçlar konusunda öncüdür ve piyasada en popüler elektrikli otomobil markalarından biridir.
• Nissan Leaf: Nissan’ın Leaf modeli, dünya genelinde en çok satan elektrikli araçlardan biridir. 2010 yılında piyasaya sürülen bu araç, günlük kullanıma uygun bir menzile sahip ve uygun fiyatlı bir seçenek olarak öne çıkmaktadır.
• Chevrolet Bolt: ABD’li otomobil üreticisi General Motors’un elektrikli aracı Bolt, uygun fiyatlı bir elektrikli araç seçeneği sunmaktadır ve 2022 model yılı itibariyle 259 mil (416 km) menzile sahiptir.
• Volkswagen ID.3 ve ID.4: Alman otomobil üreticisi Volkswagen, elektrikli araç portföyünü genişletmek için bir dizi yeni model piyasaya sürdü. Bunlar arasında ID.3 hatchback ve ID.4 SUV bulunmaktadır.
• Renault Zoe: Fransız otomobil üreticisi Renault, Zoe adlı elektrikli aracını piyasaya sürdü. Bu araç, Avrupa’da popüler bir elektrikli araç seçeneği olarak öne çıkmaktadır.
• BMW i3: Alman otomobil üreticisi BMW, i3 adlı elektrikli aracını piyasaya sürdü. Bu araç, özellikle şehir içi kullanım için tasarlanmıştır ve hafif, dayanıklı bir karbon fiber gövdeye sahiptir.
• Hyundai Kona Electric: Güney Koreli otomobil üreticisi Hyundai, Kona Electric adlı kompakt bir SUV elektrikli araç piyasaya sürdü. 2022 model yılı itibariyle 258 mil (415 km) menzile sahiptir.
• Ford Mustang Mach-E: ABD’li otomobil üreticisi Ford, Mustang adlı efsanevi spor arabasının elektrikli versiyonu olan Mustang Mach-E’yi piyasaya sürdü. Bu araç, SUV segmentinde yer almakta ve 2022 model yılı itibariyle 300 mil (482 km) menzile sahip olacak şekilde tasarlanmıştır.

Bu blogta elektrikli araçların dünden bugüne kadar olan seyrinden ve üretilen araçlardan bahsettik. Sürekli gelişen elektrikli araçlar, günümüzde de gelişimini hızla devam ettirmektedir ve elektrikli araçların kullanımı her geçen gün hızla artmaktadır.